Di Fara Misuraca
Traduzioni n sicilianu di Ninu Russu
Di la costa calabrisi chi talia lu strittu di Messina, si vidi, assai di raru, un fenominu otticu-metereologicu chi fa vidiri
la costa siciliana nun sulu cchiù vicina, ma riflessa nta lu menzu di lu mari. Stu fenominu deriva di na distribuzioni irregolari di l’indici di rifrazioni nta certi strati di l’atmosfera e, comu dissimu, si verifica raramenti picchì avi bisognu di la
cumminazioni di tanti fattori atmosferici e ambientali. Quannu stu fenominu si virifica nun sulu si vidi riflessa ntô mari a costa siciliana, ma puru casi, pirsuni e arbuli.
Lu fenominu è visibili sulu di la costa calabrisi, ddu pezzu di costa chi D’Annunziu
difiniu ”lu cchiù beddu chilometru d’Italia”. Un postu magicu, capaci di dari a li passanti na vera e propria scena d’incantisimu, criatu di na fata. Infatti u chiamanu u fenominu di la “fata Morgana”, o
“fata di l’acqui” e veni assuciatu a Morgana, fata di Scin, maga di li Celti, surastra e amanti
di re Artù, e avia la putenza di li iochi di l’acqua e di l’aria.
Assai sunnu li legendi chi nasceru pi stu casu raru e affascinanti, ma chidda cchiù canusciuta si rifirisci a Ruggeru
lu Nurmannu. Si dici ntê dintorni di Messina ca Ruggeru lu
Nurmannu un ghiornu di sittemmiru di l’annu 1060, passiassi sulu nta na spiaggia di la Calabria e taliannu
la costa peloritana pinzava quali puteva essiri lu megghiu modu pi putiri
cunquistari
la Sicilia, ca era accupata di l’Arabi, li quail nn’avianu fattu na terra ricca e prospira e picchissu desiderabili.
Qualchi tempu prima na pocu di cavaleri missinisi avianu rinisciutu a ghillu a truvari a Miletu, a lu Conti, e ci avianu parratu di lu disideriu di la genti siciliana di iddu libbiralli e addivintari lu capu d’iddi. Chissu, no picchì l’arabi si cumpurtavanu mali e nun li trattavanu boni, ca anzi avianu fattu assai pi la Sicilia, pi falla na terra ndipindenti e ricca, ma picchì ultimamenti
li Kaid (capi) eranu in lotta tra d’iddi e causavanu stragi, razzii e dissidi e chiddi a pagarinni li cunziquenzi, poveri o ricchi, eranu li siciliani.
Ruggeru ci avia statu n Sicilia n’avutra vota, di lu 1038 a lu 1040, cu Giorgiu Maniaci, un ginirali bizantinu chi Micheli IV, mpiraturi di
Bisanziu, avia mannatu nta l’isula cu l’idea di assicutari l’arabi e ripurtari a Sicilia sutta l’imperu bizantinu. Stu tentativu, puru si certi voti avia avutu certi boni risurtati, nfini falliu, anchi picchì
li Nurmanni nsodisfatti di comu vinia spartutu lu bottinu di guerra, lassaru la guerra e si nni turnaru nta l’Italia meridionali e ntâ Calabria.
Ora Ruggeru, priatu di li missinisi e di lu Kaid di Catania (ca era in lotta cu avutri capi arabi di la Sicilia), pinzava di ritintari la cunquista dâ Sicilia, assicutannu
li musulmani chi l’avianu accupatu pi du' cent’anni e di ricristianizzalla a lu modu latinu.. L’imprisa chi pinzava Ruggeru si prisintava difficili e china di rischi anchi picchì avia un numaru assai ristrittu di fanti e cavaleri.
Dici la liggenda ca mentri era appinziratu supra sti cosi e a godiri nta lu stissu tempu lu forti profumu di zaghira chi vineva da li pianti d’aranci, ci passi di sentiri na musica di guerra mmiscata a lamenti e suspiri di schiavi e poi na musica felici. Ruggeru, curiusu, si firmò, e siccomu ddà vicinu ci stava un vecchiu e saggiu rumitu, Ruggeru cci iiu e doppu chi lu salutò cu rispettu, ci dumannò si sapeva nenti di sta musica mistiriusa. Lu rumitu allungò lu vrazzu e cu lu iditu puntò a la costa siciliana: -Ddà l’aranci sunnu n ciuri…- ci dissi, - Ddà c’ è musica ma puru chianti…
Ddà abballanu i saracini e chiancinu i cristiani! Dicinu ca tu si putenti e
cristianu… allura picchì nun cummatti e mori pi la to fidi?- Ruggeru un ci sappi rispunniri, ma continuò a passiari pinzirusu.
Mpruvvisamenti davanti a iddu lu mari si misi a rivugghiri e di la scuma accumpariu
la testa di na biddissima fimmina, era Morgana, la fata, sorastra di lu re Artù. Idda nto munnu avi assai palazzi riali, ma cca, propriu nta lu menzu di lu strittu avi lu palazzu cchiù beddu e cchiù anticu unni vennu tutti li fati e li maghi di lu Mediterraneu. Idda, a picca a picca, nisciu fora di l’acqua e Ruggeru
la vitti acchianari supra na carrozza bianca-azzurra, tirata di setti cavaddi
bianchi chi avianu a criniera azzurra, e stava partennu versu sud, quannu vitti a Ruggeru chi passiava a passi lenti supra la spiaggia.
-Chi penzi, Ruggeru?- Gridò Morgana diriggennusi versu d’iddu, -
Si è comu m’immagginu iu, acchiana nta mê carrozza e ti portu subitu n Sicilia nzemi a n putenti esercitu…
Ruggeru fici un surrisu e salutô a Morgana, poi cun tonu gintili ma fermu ci arrispunniu: -Iu ti ringraziu, Morgana, ma nu pozzu accittari
lu tô aiutu. Si la Madonna chi iu vogghiu beni e i santi chi mi prutegginu mi dunanu la sô binidizioni, iu vaiu n guerra supra
lu mê cavaddu, trasportu lu mê esercitu cu li mê navi e vinciu pi valuri e no pi l’incantesimi di na fata.- Allura Morgana aggitò tri voti la
sô bacchetta magica e tirò tri petri bianchi nta lu mari. -Talia, Ruggeru, la mia
putenza!…- E nta ddu puntu accumparsiru nta l’acqua casi e palazzi, strati e villi, e tutta a costa siciliana passi accussì vicina di putiricci arrivari cun savutu.
-Te cca` a Sicilia! Sauta supra d’idda. Arriva a Messina e ti fazzu truvari lu cchiù granni e putenti esercitu chi tu
hai mai avutu nta na
battagghia…
Ruggeru anchi si era maravigghatu di stu granni ncantisimu, rifiutò arreri l’offerta.
-Morgana, tu si veru na putenti fata, digna di la rerità di cu discinni. Ma nun è cu l’incantesimu ca iu libbiru
la Sicilia di li musulmani. Idda a mia mâ duna Cristu, nostru Signuri e sô matri, la Vergini Maria chi iu sciglivi e aduttai comu matri mia divina. Ma grazi du
pinzeri…- Morgana un aspittò cchiù, aggitò arreri la sô bacchetta magica e
li casteddi, li strati e li villi scumpareru di corpu, a sô carrozza partiu viloci tirata di ddi setti cavaddi, versu li spiaggi di l’Etna.
Ruggeru, comu sapemu, sbarcò a Missina nta la primavera di lu 1061 e doppu trent’anni di guerra, spissu accanita e feroci, rinisciu a livaricci
la Sicilia, una di li terri cchiù ricchi e prugriditi di ddi tempi, a li musulmani.